Kranen jaarlijks beproeven

Waarom staan hijskranen in de warenwet?

Veel verwarring bestaat er nog steeds betreffende de redenen die er toe hebben geleid dat het keuringsartikel voor hijskranen uit de Arbowet is verdwenen en is ondergebracht in de Warenwet. Directe aanleiding daartoe is de actie van de overheid om de Wet Gevaarlijke Werktuigen in te trekken en alle productveiligheidsvoorschriften onder te brengen in de Warenwet. Deze actie heeft direct geleid tot wijziging van de Arbowet begin 2003 en wijziging/aanvulling van de Warenwet, met een artikel over het keuringsregime van hijskranen.

Het onderbrengen van de keuring van hijskranen in de Warenwet (in afwijking van vele andere machines) heeft te maken met het feit dat vooral mobiele kranen en torenkranen worden beoordeeld als “gevaarlijke werktuigen”. Deze kranen vallen onder een door de minister omschreven categorie en de keuring daarvan is voorbehouden aan “aangewezen aangemelde instellingen”. Deze aanwijzing van keurende instellingen is in de Warenwet geregeld.

Jaarlijks mobiele kraan keuren

In het nieuwe artikel van het Warenwetbesluit Machines 6d wordt niet meer gerept over beproeving van hijskranen. Dit heeft een aantal oorzaken, te weten:

• De beproeving bij nieuwlevering is al geregeld in art. 5 van het Warenwetbesluit Machines, omdat hijskranen worden gezien als machines. De bepalingen in dit besluit komen uiteraard overeen met de eisen uit de Machinerichtlijn art. 4.1.2.3, wat betekent dat de fabrikant zijn product na fabricage als geheel moet beproeven.
• De beproeving na ingrijpende reparatie of wijziging is geregeld door de bepaling in art. 7.4a /2 Arbobesluit dat geldt voor alle arbeidsmiddelen (en dus ook hijskranen) die na elke montage op een nieuwe locatie of nieuwe plek moeten worden gekeurd.
• De doelmatige beproeving bij het periodieke (jaarlijkse) onderzoek is eveneens geregeld door art. 7.4a/3 Arbobesluit, dat spreekt over keuring en “zo nodig *) beproeven” .

De wetgever vond het dus voldoende om de verplichting tot beproeving van hijskranen maar op één plaats in de wetsteksten te vermelden.

*) Opmerking:
De term “zo nodig” wil ook nog wel eens verwarrend zijn. Een hijsband kan niet beproefd worden (is dus NIET nodig), maar bepalen of een hijsrem of een overlastbeveiliging goed werkt kan alleen maar door beproeven (is dus WEL nodig).

Dit is door EKH uitgewerkt in bijvoorbeeld paragraaf 0304 van de Werkvoorschriften, waarin staat dat een overlastbeveiliging jaarlijks dient te worden beproefd op functioneren en op de juiste afstelling.
Sinds 1 januari 2006 wordt een kraan niet goedgekeurd indien de jaarlijkse beproeving van de overlastbeveiliging niet kan worden uitgevoerd!
Bij de jaarlijkse beproeving wordt ook de goede werking van andere onderdelen zoals remmen beoordeeld.